Katecheza jest przedmiotem, który dotyka najistotniejszych płaszczyzn ludzkiego życia. Obejmuje różne sfery osobowości człowieka, zarówno duchową, intelektualną jak i moralną.
Na lekcji religii (podobnie jak na innych przedmiotach) uczniowie podlegają ocenie. Ocena z religii nie obejmuje indywidualnych relacji z Bogiem, ale elementy, które na te relacje wpływają. Nie ocenia się praktyk religijnych, ale kształtuje postawę zaangażowania w życie Kościoła. Podstawowe kryteria oceniania uczniów z religii, to: poziom i postępy w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z Podstawy programowej katechezy Kościoła katolickiego w Polsce oraz realizowanego przez nauczyciela programu nauczania.
W świetle prawa oświatowego, przy opracowywaniu wymagań edukacyjnych należy kierować się tylko dwoma wskazaniami, a mianowicie: wewnątrzszkolnym systemem oceniania (WSO) oraz uchwalonym przez Konferencję Episkopatu Polski Dyrektorium katechetycznym Kościoła katolickiego w Polsce, gdzie czytamy: „Podstawą wystawiania oceny szkolnej w nauczaniu religii jest wiedza ucznia, jego umiejętności, a także aktywność, pilność i sumienność. Nie powinno się natomiast oceniać za udział w praktykach religijnych. Należy, bowiem przyjąć zasadę, obecną też w katechezie parafialnej przed 1990 rokiem, że życie religijne jest przedmiotem osądu sumienia dokonywanego wobec Boga” (PDK 83). Komisja Wychowania katolickiego Konferencji Episkopatu Polski
- Elementy wchodzące w zakres oceny z religii:
- Ilość i jakość prezentowanych wiadomości.
- Zainteresowanie przedmiotem.
- Stosunek do przedmiotu.
- Pilność i systematyczność.
- Skala ocen:
– zgodnie z ogólnoszkolnym systemem oceniania.
- Sprawdzanie poziomu wiedzy i umiejętności uczniów.
- Formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych na poszczególne stopnie oraz informowanie o nich uczniów i rodziców
- Bieżące ocenianie śródroczne i końcowo roczne z wykorzystaniem ogólnoszkolnych narzędzi oceniania umiejętności, jakimi są:
- testy nauczycielskie,
- sprawdziany pisemne (przynajmniej jeden w każdym semestrze – oprócz klasy I i II),
- kartkówki,
- zeszyt, ćwiczenia lub karty pracy,
- prace domowe (kontrolowane na bieżąco),
- prace długoterminowe w klasach IV – VII,
- odpowiedzi ustne,
- aktywność (szczególne wypowiedzi na lekcji, „poszukiwanie” odpowiedzi),
- prace twórcze wynikające z zainteresowań uczniów,
- konkursy, olimpiady,
- postawa (szacunek dla miejsc kultu religijnego, znaków religijnych i modlitwy; szacunek wobec drugiego człowieka).
- za nieprzygotowanie się do lekcji, brak pracy domowej, zeszytu, itp. stosuje się znaki ”-„ , cztery „minusy” skutkują oceną niedostateczną
- za aktywność na zajęciach dodatkowo stosuje się znaki”+”, pięć „plusów” skutkuje oceną celującą.
- Zasady organizowania i oceniania prac pisemnych
- a) Praca klasowa jest formą sprawdzenia wiedzy z wyznaczonej partii materiału i trwa 1 godzinę lekcyjną.
– o terminie pracy klasowej nauczyciel powiadamia uczniów z tygodniowym wyprzedzeniem;
– pracę klasową poprzedza lekcja utrwalająca;
– uczniowie znają zakres sprawdzanej wiedzy i umiejętności oraz kryteria oceniania;
– punkty uzyskane z prac klasowych przeliczane są na stopnie według skali:
100 % – 96 % – celujący
95 % – 90 % – bardzo dobry
89 % – 75 % – dobry
74 % – 50 % – dostateczny
49 % – 30 % – dopuszczający
29 % – 0 % – niedostateczny
– po przeprowadzeniu sprawdzianu/testu nauczyciel przeprowadza lekcję, na której omawia sprawdzian, a uczniowie dokonują pisemnej poprawy źle wykonanych zadań;
– jeżeli uczeń nie pisał sprawdzianu nauczyciel zapisuje w dzienniku „nb”, a po napisaniu obok stawiana jest ocena ze sprawdzianu/testu.
– jeżeli uczeń nie pisał sprawdzianu lub pracy klasowej powinien wykazać się wiadomościami i umiejętnościami zawartymi w sprawdzianie lub pracy klasowej w formie i terminie ustalonym z nauczycielem przedmiotu.
– Prace przechowuje nauczyciel przedmiotu do końca zajęć edukacyjnych w danym roku szkolnym.
- b) Przy ocenianiu prac pisemnych uczniów mających obniżone kryteria oceniania nauczyciel stosuje następujące zasady przeliczania punktów na ocenę:
19% – 0 – niedostateczny
20% – 39%- dopuszczający
40% – 54%- dostateczny
55% – 70%- dobry
71% – 89%- bardzo dobry
90% – 100%- celujący
- c) Kartkówka obejmuje treści edukacyjne i umiejętności z 1- 3 ostatnich tematów lekcji.
– trwa 10 – 20 minut;
– nie musi być zapowiadana;
– punkty uzyskane z kartkówek przeliczane są na stopnie według skali:
100 % – 91 % – bardzo dobry
90 % – 75 % – dobry
74 % – 50 % – dostateczny
49 % – 30 % – dopuszczający
29 % – 0 % – niedostateczny
W przypadku gdy kartkówka zawiera zadanie o podwyższonym stopniu trudności za 100% – stopień celujący.
- Warunki oceny semestralnej i rocznej.
- Ocena semestralna wynika z ocen cząstkowych, ale nie jest ich średnią arytmetyczną.
- W ciągu semestru nauczyciel wystawia co najmniej 2 oceny cząstkowe,
- Nauczyciel sprawdza i ocenia wiadomości i umiejętności w zakresie treści nauczania wprowadzanych na zajęciach ze szczególnym uwzględnieniem postępów ucznia. W procesie oceniania obowiązuje stosowanie zasady kumulowania wymagań, tzn. ocenę wyższą może uzyskać uczeń, który spełnia wszystkie wymagania związane z ocenami niższymi.
- Ocenianie ma charakter ciągły, a stopnie wystawiane są systematycznie, zgodnie z wewnątrz szkolnymi kryteriami oceniania oraz przyjętym w planie dydaktycznym nauczyciela harmonogramem sprawdzania i oceniania osiągnięć ucznia.
- Wymagania podstawowe i ponadpodstawowe zawarte są w realizowanym programie nauczania:
Religia katolicka:
klasa ‘0” „Kocham dobrego Boga” AZ-0-04/3
Klasy I – III „W rodzinie dzieci Bożych” nr AZ-1-01/12
Klasy IV – VI „Odkrywamy tajemnice Bożego świata” nr AZ-2-02/12
Klasy VII –VIII „ Kim jestem jako człowiek, kim chcę być jako chrześcijanin” nr AZ-3-01/13
Religia prawosławna:
„Podstawa programowa i program nauczania religii prawosławnej” –Warszawska Metropolia Prawosławna, Uchwała Św. Soboru Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego
Klasa „0” nr PAKP-R4-323/12
Klasy I – VIII nr PAKP-R8-334/17
- Wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe stosuje się dostosowania wymagań edukacyjnych oraz form i metod pracy w zależności od indywidualnych potrzeb oraz zaleceń poradni zawartych w orzeczeniu, opinii lub od lekarza..
Uczniowie ci mają prawo do:
– wydłużonego czasu pracy;
– obniżonego progu punktacji w pracach pisemnych (patrz p.4 b)
– indywidualnej pomocy nauczyciela na zajęciach i w trakcie pisania pracy;
– innych kryteriów oceny przy sprawdzaniu zadań testowych;
– dostosowanie sprawdzianów i testów do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia wskazanych przez PP-P i poradnie specjalistyczne,
- Oceny są jawne dla uczniów i jego rodziców (opiekunów prawnych)
- Kryteria ocen:
W procesie oceniania obowiązuje stosowanie zasady kumulowania wymagań (ocenę wyższą otrzymać może uczeń, który spełnia wszystkie wymagania przypisane ocenom niższym). Oceniamy wiedzę i umiejętności ucznia oraz przejawy ich zastosowania w życiu codziennym, przede wszystkim w szkole. Gdy uczeń ubiega się o ocenę celującą, nauczyciel może wziąć pod uwagę również jego zaangażowanie religijno-społeczne poza szkołą.
- Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:
- a) nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą,
- b) odmawia wszelkiej współpracy,
- c) ma lekceważący stosunek do przedmiotu i wiary.
- Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania konieczne:
- w zakresie wiadomości i umiejętności opanował treści najłatwiejsze, najczęściej stosowane, stanowiące podstawę do dalszej edukacji,
- wykazuje choćby minimalne zainteresowanie przedmiotem i gotowość współpracy z nauczycielem i w grupie.
- Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania podstawowe:
- opanował treści najbardziej przystępne, najprostsze, najbardziej uniwersalne, niezbędne na danym etapie kształcenia i na wyższych etapach,
- uczestniczy w rozwiązywaniu problemów oraz umiejętnie słucha innych.
- Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania rozszerzające:
- opanował treści umiarkowanie przystępne oraz bardziej złożone,
- ukierunkowany jest na poszukiwanie prawdy i dobra oraz szanuje poglądy innych,
- aktywnie realizuje zadania wykonywane w grupie.
- Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania dopełniające:
- opanował treści obejmujące elementy trudne do opanowania, złożone i nietypowe,
- wykazuje własną inicjatywę w rozwiązywaniu problemów swojej społeczności
- wszechstronnie dba o rozwój swojej osobowości i podejmuje zadania apostolskie.
- Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
- a) posiadł wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania przedmiotu w danej klasie, samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia,
- b) biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych z programu nauczania danej klasy, proponuje rozwiązania nietypowe, rozwiązuje także zadania wykraczające poza program nauczania tej klasy,
- c) osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach kwalifikując się do finałów na szczeblu powiatowym, regionalnym, wojewódzkim albo krajowym lub posiada inne porównywalne osiągnięcia.
- Warunki poprawy wyników:
- Uczeń ma możliwość poprawy każdej oceny ze:
– sprawdzianu (testu) na podsumowanie działu
– kartkówki obejmującej minimum 3 ostatnie tematy
- Poprawa odbywa się jeden raz w przeciągu 2 tygodni, w terminie ustalonym przez nauczyciela. Obie oceny są równorzędnie ważne.
- Nie poprawiamy ocen z innych form aktywności
- Informowanie rodziców i uczniów o słabych i mocnych stronach:
- Ocenę z odpowiedzi ustnej i krótkiej formy pisemnej (kartkówka) nauczyciel uzasadnia ustnie, omawia przy klasie wskazując, co uczeń opanował, a co mu nie wychodzi i jak nad tym popracować.
- Do pracy klasowej na podsumowanie działu nauczyciel dołącza krótką recenzję wskazującą mocne i słabe strony ucznia i jak pokonać trudności.
- Prace pisemne uczeń otrzymuje do pokazania rodzicom w celu zapoznania się jej treścią potwierdzając to podpisem.
- Ocena na zakończenie semestru i koniec roku nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych.
OGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA dla KLAS I – III
PRZEDMIOT OCENY |
OCENA | |||||
celująca | bardzo dobra | dobra | dostateczna | dopuszczająca | niedostateczna | |
1. Modlitwy, pieśni |
· dokładna znajomość tekstu, melodii, samodzielność i piękno wykonania | · dokładna znajomość tekstu, melodii | · dobra znajomość tekstu, melodii | · niezbyt dokładna znajomość tekstu | · fragmentaryczna znajomość tekstu | · brak jakiejkolwiek znajomości tekstu |
2. Ćwiczenia w podręczniku |
· wykonane wszystkie zadania
· staranne pismo · własne materiały · ilustracje itp. |
· starannie prowadzony
· wszystkie zadania
|
· zapis staranny
· luki w zapisach (sporadyczne do 5 tematów) |
· ćwiczenia czytelne
· braki w zadaniach (do 40% tematów) |
· pismo niestaranne
· liczne luki w zapisach (do 70% tematów) |
· brak podręcznika |
3. Prace domowe |
· staranne wykonanie
· treści wskazujące na poszukiwania w różnych materiałach · dużo własnej inwencji · twórcze |
· merytorycznie zgodne z omawianym na lekcji materiałem
· staranne · czytelne · rzeczowe |
· wskazują na zrozumienie tematu
· niezbyt twórcze |
· powiązane z tematem
· niestaranne |
· widać próby wykonania pracy
· na temat |
· praca nie na temat
· brak rzeczowości w pracy · brak pracy |
4. Odpowiedzi ustne
|
· wiadomości zawarte w podręczniku uzupełnione wiedzą spoza programu
· wypowiedź pełnymi zdaniami, bogaty język · używanie pojęć |
· wiadomości z podręcznika prezentowane w sposób wskazujący na ich rozumienie, informacje przekazywane zrozumiałym językiem
· odpowiedź pełna nie wymagająca pytań dodatkowych |
· wyuczone na pamięć wiadomości
· uczeń ma trudności w sformułowaniu myśli własnymi słowami · potrzebna pomoc nauczyciela |
· wybiórcza znajomość poznanych treści i pojęć
· odpowiedź niestaranna · częste pytania naprowadzajace |
· słabe wiązanie faktów i wiadomości
· chaos myślowy i słowny · odpowiedź bełkotliwa, niewyraźna, pojedyncze wyrazy · dużo pytań pomocniczych |
· brak odpowiedzi lub odpowiedzi świadczące o braku wiadomości rzeczowych |
5. Aktywność |
· uczeń wyróżnia się aktywnością na lekcji
· korzysta z materiałów zgromadzonych samodzielnie |
· uczeń zawsze przygotowany do lekcji
· często zgłasza się do odpowiedzi · wypowiada się poprawnie |
· stara się być przygotowany do lekcji chętnie w niej uczestniczy | · mało aktywny na lekcjach | · niechętny udział w lekcji | · lekceważący stosunek do przedmiotu i wiary |
6. Inscenizacje, gazetka szkolna, praca na rzecz Kościoła i inne |
· wiele razy pomaga w różnych pracach
· pilnie i terminowo wykonuje powierzone zadania, dużo własnej inicjatywy · aktywnie uczestniczy w życiu małych grup formacyjnych (ministranci, oaza itp.) |
· starannie wykonuje powierzone przez katechetę lub księdza zadania
· przejawia postawę apostolską |
· niezbyt chętnie wykonuje zadania poza lekcjami, ale nie unika ich zupełnie
· uczestniczy w rekolekcjach szkolnych |
OGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA dla KLAS IV – VIII
PRZEDMIOT OCENY |
OCENA | |||||
celująca | bardzo dobra | dobra | dostateczna | dopuszczająca | niedostateczna | |
1. Cytaty z Pisma Świętego. Modlitwy, pieśni |
· dokładna znajomość cytatu wraz ze znajomością źródła (np. Ewangelia św. Mateusza) | · dokładna znajomość cytatów z lekcji | · przytoczenie sensu cytatu własnymi słowami | · niezbyt dokładna znajomość sensu cytatu | · skojarzenia z treścią cytatu | · brak jakiejkolwiek znajomości cytatów |
2. Zeszyt przedmiotowy (zeszyt ćwiczeń) |
· wszystkie tematy
· zapisy · prace domowe · staranne pismo · własne materiały · ilustracje itp. |
· starannie prowadzony
· wszystkie tematy i notatki · prace domowe |
· zeszyt staranny
· luki w zapisach (sporadyczne do 5 tematów) |
· zeszyt czytelny
· braki notatek, prac domowych (do 40% tematów) |
· pismo niestaranne
· liczne luki w zapisach (do 70% tematów) |
· brak zeszytu |
3. Prace domowe |
· staranne wykonanie
· treści wskazujące na poszukiwania w różnych materiałach · dużo własnej inwencji · twórcze |
· merytorycznie zgodne z omawianym na lekcji materiałem
· staranne · czytelne · rzeczowe |
· wskazują na zrozumienie tematu
· niezbyt twórcze |
· powiązane z tematem
· niestaranne |
· widać próby wykonania pracy
· na temat |
· praca nie na temat
· brak rzeczowości w pracy · brak pracy |
4. Testy i sprawdziany |
· wszystkie polecenia wykonane poprawnie
· rozwiązane też zadanie dodatkowe |
· 75% spełnionych wymagań podstawowych (łatwe, praktyczne, przydatne życiowo, niezbędne)
· 75% spełnionych wymagań rozszerzających (bardzo trudne i trudne, teoretyczne, naukowe) |
· 75% zadań podstawowych
· 50% wymagań · rozszerzających |
· 75% wiedzy z zakresu wymagań podstawowych (bardzo łatwe i łatwe, niezbędne w dalszej edukacji) | · 50% wiedzy z zakresu wymagań podstawowych | · poniżej 30% odpowiedzi dotyczących wiedzy podstawowej |
5. Odpowiedzi ustne
|
· wiadomości zawarte w podręczniku i zeszycie uzupełnione wiedzą spoza programu
· wypowiedź pełnymi zdaniami, bogaty język · używanie pojęć |
· wiadomości z podręcznika i zeszytu prezentowane w sposób wskazujący na ich rozumienie, informacje przekazywane zrozumiałym językiem
· odpowiedź pełna nie wymagająca pytań dodatkowych |
· wyuczone na pamięć wiadomości
· uczeń ma trudności w sformułowaniu myśli własnymi słowami · potrzebna pomoc nauczyciela |
· wybiórcza znajomość poznanych treści i pojęć
· odpowiedź niestaranna · częste pytania naprowadzajace |
· słabe wiązanie faktów i wiadomości
· chaos myślowy i słowny · odpowiedź bełkotliwa, niewyraźna, pojedyncze wyrazy · dużo pytań pomocniczych |
· brak odpowiedzi lub odpowiedzi świadczące o braku wiadomości rzeczowych |
6. Aktywność |
· uczeń wyróżnia się aktywnością na lekcji
· korzysta z materiałów zgromadzonych samodzielnie |
· uczeń zawsze przygotowany do lekcji
· często zgłasza się do odpowiedzi · wypowiada się poprawnie |
· stara się być przygotowany do lekcji chętnie w niej uczestniczy | · mało aktywny na lekcjach | · niechętny udział w lekcji | · lekceważący stosunek do przedmiotu i wiary |
7. Inscenizacje, gazetka szkolna, praca na rzecz Kościoła i inne |
· wiele razy pomaga w różnych pracach
· pilnie i terminowo wykonuje powierzone zadania, dużo własnej inicjatywy · aktywnie uczestniczy w życiu małych grup formacyjnych (ministranci, oaza itp.) · reprezentuje szkołę (parafię) w konkursie przedmiotowym (olimpiadzie) |
· starannie wykonuje powierzone przez katechetę lub księdza zadania
· przejawia postawę apostolską |
· niezbyt chętnie wykonuje zadania poza lekcjami, ale nie unika ich zupełnie
· uczestniczy w rekolekcjach szkolnych |